Do niedawna składowanie towarów było podstawową funkcją każdego magazynu. Jednak rozwój e-commerce wraz z naciskiem na szybką i sprawną realizację zamówień spowodowały zmiany w funkcjonowaniu powierzchni magazynowej – współcześnie w tej przestrzeni wiodące mogą być inne operacje. Poznaj 4 funkcje magazynu, z których część jest wynikiem zmian, jakie zaszły w procesie logistycznym.
4 funkcje magazynów
Wiele firm potrzebuje magazynu, aby przechowywać w nim oferowane towary – to oczywiste. Równolegle niektóre magazyny pełnią również inne funkcje. Przykładami są: magazyny o funkcji dystrybucyjnej, magazyny o funkcji handlowej, magazyny o funkcji przeładunkowej i magazyny o funkcji produkcyjnej. Poniżej znajdziesz charakterystykę każdej z tych powierzchni magazynowych.
1. Funkcja dystrybucyjna
Rosnąca liczba sklepów internetowych doprowadziła do tego, że na rynku pojawia się coraz więcej magazynów o funkcji dystrybucyjnej. W magazynach dystrybucyjnych odbywa się kompletowanie zamówień, ich pakowanie i następnie wysyłka do klienta, a także obsługa zwrotów. Aby zapewnić dostawę w zadeklarowanym terminie, szczególną uwagę zwraca się na usprawnienie operacji magazynowych – magazyny dystrybucyjne to najczęściej magazyny zautomatyzowane. Pod ich budowę wybierane są z kolei działki na obrzeżach dużych miast, a zatem w niewielkiej odległości od klienta końcowego.
Z uwagi na przeznaczenie magazyn dystrybucyjny to często magazyn e-commerce. Część e-sklepów korzysta z takich magazynów poprzez nawiązanie współpracy z firmami specjalizującymi się w dostarczaniu kompleksowych usług logistycznych – przykładem może być outsourcing 3PL.
2. Funkcja handlowa
Na rynku działa wiele magazynów o funkcji handlowej. Magazyny o funkcji handlowej najczęściej są częścią dużych marketów budowlanych i salonów sprzedaży mebli albo powstają w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe jest:
Wykorzystanie dostępnej powierzchni jako przestrzeni ekspozycyjnej. Ekspozycja obejmuje zazwyczaj produkty o dużych gabarytach. W przypadku wspomnianych marketów budowlanych mogą to być np. drzwi i okna, ceramika sanitarna czy produkty sezonowe – pergole lub meble ogrodowe.
Kompletowanie większych zamówień. Pozwala to skrócić czas realizacji zamówienia, gdyż nie trzeba w pierwszej kolejności wysyłać produktów z magazynu centralnego do sklepu. Eliminuje to też zbędne przestoje i korzystnie wpływa na customer experience.
Utrzymywanie odpowiednich stanów magazynowych. Ma to związek z powyższym punktem – obecność produktów w magazynie przy sklepie pozwala na sprawne dostarczenie do klienta zakupionych przez niego produktów.
Infrastruktura magazynowa powierzchni magazynowych o funkcji handlowej zależy przede wszystkim od oferowanych towarów. Niekiedy są to magazyny otwarte (znajdują się na otwartej przestrzeni) lub magazyny półotwarte (z dwiema lub trzema ścianami i dachem).
3. Funkcja przeładunkowa
Zdarza się, że podstawowa funkcja magazynu (czyli składowanie towarów) zostaje ograniczona do niezbędnego minimum lub całkowicie wyeliminowana. Przykładem są magazyny, w których odbywa się cross docking. Dla magazynów działających w modelu cross docking (o wiodącej funkcji przeładunkowej) charakterystyczne jest przyjmowanie towaru i następnie przekazywanie go do transportu wychodzącego – najczęściej z pominięciem etapu składowania. To pozwala obniżyć koszty i dostarczyć zamówienie do klienta w krótkim czasie.
Funkcja przeładunkowa może zostać wdrożona jako główna w magazynach o różnym profilu, ale szczególnie często z tego rozwiązania korzystają podmioty z branży e-commerce. Aby uniknąć zatorów i opóźnień, taka przestrzeń magazynowa musi zostać odpowiednio zaprojektowana – istotne jest np. zautomatyzowane przydzielanie doków ciężarówkom.
4. Funkcja produkcyjna
Funkcje magazynów nie ograniczają się do trzech wymienionych ról – przy zakładach produkcyjnych często powstają magazyny o funkcji produkcyjnej. Zadania tych magazynów sprowadzają się głównie do magazynowania częściowo gotowych wyrobów pomiędzy kolejnymi etapami produkcji. W tych magazynach często też przechowywane są surowce i półprodukty, z których firma korzysta w procesie produkcyjnym. W konsekwencji magazyny te odgrywają również funkcję zaopatrzeniową.
Wyposażenie magazynów o funkcji produkcyjnej jest ściśle związane z wytwarzanymi produktami. Przykładowo magazyny do wynajęcia w Warszawie mogą pozostać w zwykłym standardzie magazynowym lub być dodatkowo wyposażone jako chłodnia lub mroźnia. Z kolei w innych przypadkach może potrzebny być system monitorujący temperaturę wewnątrz magazynu lub dodatkowa instalacja klimatyzacji.
Zadania magazynu
Główne funkcje magazynów często decydują o tym, jak będą one wykorzystywane i jakie będą spełniać zadania. Lista takich zadań jest obszerna. Przykładowe 5 najczęściej powtarzających się zadań magazynu to:
- Składowanie towarów. To najbardziej oczywiste zadanie magazynu. W magazynie mogą być przechowywane surowce, półprodukty lub gotowe artykuły, produkty oferowane w sklepie internetowym czy towary, na które skończył się popyt (towary sezonowe).
- Kontrola jakości. Zadania magazynu w łańcuchu dostaw obejmują również kontrolę jakości. Odbywa się ona co najmniej dwa razy – na etapie przyjęcia towaru (gdy sprawdza się zgodność z zamówieniem i stan produktu) oraz podczas jego wysyłki do klienta (czyli przy pakowaniu).
- Utrzymanie optymalnego poziomu zapasów. To zadanie magazynu pozwala przedsiębiorcy uniknąć utraty klienta. Jeżeli w magazynie zabraknie cieszącego się popularnością produktu, klient może być rozczarowany, co wpłynie na jego kolejne decyzje zakupowe.
- Stabilizacja cen. Zwłaszcza firmy produkcyjne są narażone na sezonowe wahania cen surowców i półproduktów. Odpowiednio duży magazyn pozwala uzupełniać zapasy po korzystnych cenach, a tym samym uniknąć konieczności kupowania w szczycie cenowym.
- Zabezpieczenie towarów przed kradzieżą i utratą właściwości. Zadania magazynu to także ochrona produktów – praktycznie każda taka przestrzeń jest monitorowana. Aby z kolei uchronić towary przed zepsuciem, w magazynach montuje się systemy kontroli temperatury czy wydajne systemy wentylacji.
Klasyfikacja magazynów ze względu na funkcje
Wspomniane powyżej 4 funkcje magazynów nie wyczerpują zagadnienia – na rynku bez trudu można znaleźć również powierzchnie magazynowe o innych funkcjach. Przykładami mogą być magazyny zaprojektowane z myślą o wykonywaniu operacji na kontenerach czy magazyny pod dozorem celnym. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: „Rodzaje magazynów – jak dopasować magazyn do potrzeb biznesu?”.
Jakie są funkcje magazynu w łańcuchu dostaw?
Magazyny są jednym z kluczowych elementów łańcucha dostaw. W tym przypadku ich funkcja nie kończy się na przechowywaniu towarów – przykładowe funkcje, jakie spełniają magazyny w łańcuchu dostaw, to:
Zarządzanie zamówieniami. W magazynie odbywa się realizacja zamówień. Gdy jest on wyposażony w dedykowane oprogramowanie, to zarówno kompletacja zamówień, jak i ich pakowanie czy wysyłka odbywa się sprawnie. To z kolei przekłada się na wydajność procesu logistycznego i satysfakcję klientów.
Utrzymanie odpowiedniego poziomu zapasów. To pozwala wyeliminować sytuację, gdy danego towaru w magazynie będzie zbyt dużo lub zbyt mało. Jednocześnie redukcja nadmiernych zapasów to jeden ze sposobów ograniczenia kosztów magazynowania. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: „Jak zmniejszyć koszty magazynowania? 7 sposobów na optymalizację procesów magazynowych”.
Zarządzanie zapasami. Funkcje magazynu w łańcuchu dostaw obejmują także zarządzanie zapasami. Monitorowanie poziomu zapasów i przechowywanie towarów w optymalnych dla nich warunkach – to przykładowe działania, które korzystnie wpływają na koszty ponoszone w związku z magazynowaniem.
Funkcje i zadania magazynu – jak wybrać magazyn, który im sprosta?
Magazyny na wynajem powstają w każdej części kraju. Wybór magazynu powinien być uzależniony od potrzeb potencjalnego najemcy. Podstawową determinantą jest rodzaj towarów, jakie mają być przechowywane w magazynie. Przykładowo firmy z branży spożywczej wymagają magazynów z kontrolą temperatury lub mroźni, z kolei elektronika powinna być składowana w magazynach zapewniających kontrolę wilgotności.
Znaczenie ma też lokalizacja magazynu i jego stan techniczny. Magazyn dystrybucyjny często znajduje się w pobliżu klienta końcowego – takie usytuowanie pozwala na sprawne dostarczenie produktów. Jeżeli chodzi o stan techniczny, to starsze magazyny można wynająć taniej. Niestety, nie zawsze są one dostosowane do wymagań współczesnych najemców, w tym nie spełniają warunków certyfikacji zrównoważonego budownictwa, np. BREEAM. Jeżeli wybór magazynu nie zostanie dobrze przemyślany, to podczas jego użytkowania mogą pojawić się liczne problemy.
Funkcje magazynów – podsumowanie
Funkcje i zadania magazynu to zagadnienie nie tylko teoretyczne – jeżeli magazyn nie będzie dostosowany do potrzeb najemcy, pojawić mogą się m.in. opóźnienia w realizacji zamówień czy trudności z odbiorem towarów od dostawców. Jeżeli szukasz magazynu na terenie Polski, zapraszamy do kontaktu z doradcą Newmark Polska – pomagamy przedsiębiorcom w znalezieniu optymalnej powierzchni magazynowej.